Habilitacja
Postępowanie w sprawie nadania stopnia doktora habilitowanego
Od dnia 1 października 2019 r., zgodnie z Ustawą z dnia 20 lipca 2018 r. Prawo o szkolnictwie wyższym i nauce (tekst jednolity: Dz. U. z 2023 poz. 742), dalej ‘PSWiN’, stopień doktora habilitowanego jest nadawany w drodze postępowania wszczętego na wniosek składany do podmiotu habilitującego za pośrednictwem Rady Doskonałości Naukowej.
Do postępowania w sprawie nadania stopnia doktora habilitowanego może zostać dopuszczona osoba, która posiada stopień doktora oraz osiągnięcia naukowe lub artystyczne, uzyskane po otrzymaniu stopnia doktora, stanowiące znaczny wkład autora w rozwój określonej dyscypliny naukowej lub artystycznej oraz wykazuje się istotną aktywnością naukową lub artystyczną.
Zasady przeprowadzania postępowań w sprawie nadania stopnia doktora habilitowanego, dla których podmiotem habilitującym jest Uniwersytet Warszawski określa Załącznik nr 2 do Uchwały nr 157 Senatu Uniwersytetu Warszawskiego z dnia 29 czerwca 2022 r. w sprawie sposobu postępowania w sprawie nadania stopnia doktora oraz stopnia doktora habilitowanego na Uniwersytecie Warszawskim – link do Monitora UW (Monitor UW z 2022 r. poz. 159), dalej ‘Zasady’.
I. Wniosek o wszczęcie postępowania sporządza się zgodnie z wymaganiami art. 220 ust. 2 PSWiN i przedkłada wraz z załącznikami w Radzie Doskonałości Naukowej.
Przed złożeniem wniosku w RDN zachęcamy do jego przesłania, wraz z załącznikami, do osoby opiekującej się daną Radą Naukową w celu wstępnej weryfikacji dokumentacji oraz przekazania ewentualnych wskazówek.
Należy przygotować następujące dokumenty:
- wniosek przewodni ze wskazaniem dziedziny i dyscypliny, w której kandydat ubiega się o nadanie stopnia do podmiotu habilitującego wybranego do przeprowadzenia postępowania oraz spisem załączników;
- dane wnioskodawcy;
- opis kariery zawodowej.
Opis kariery zawodowej zawiera w szczególności informacje o (par. 7 ust. 3 Zasad):
- autorstwie lub współautorstwie monografii naukowych lub ich rozdziałów, publikacji naukowych w czasopismach naukowych lub recenzowanych materiałach z konferencji międzynarodowych;
- kierowaniu międzynarodowymi lub krajowymi projektami badawczymi lub udziale w takich projektach, w szczególności finansowanych ze środków przyznanych przez Europejską Radę ds. Badań Naukowych, Narodowe Centrum Nauki, Narodowe Centrum Badań i Rozwoju, Narodową Agencję Wymiany Akademickiej, Fundację na rzecz Nauki Polskiej lub ministra właściwego do spraw szkolnictwa wyższego i nauki;
- wygłoszeniu referatów na międzynarodowych lub krajowych konferencjach naukowych;
- stażach badawczych w zagranicznych lub krajowych ośrodkach naukowych;
- recenzowaniu publikacji naukowych lub projektów badawczych;
- innej niż wymieniona w pkt 1-5 działalności naukowej;
- nagrodach, wyróżnieniach lub stypendiach przyznanych indywidualnie lub zespołowo w związku z osiągnięciami naukowymi;
- członkostwie w organach, organizacjach lub instytucjach związanych z nauką, w tym w redakcjach lub radach czasopism naukowych;
- przebiegu zatrudnienia związanego z działalnością naukową;
- działalności dydaktycznej i popularyzującej naukę.
Wykaz osiągnięć naukowych albo artystycznych, stanowiących znaczny wkład w rozwój określonej dyscyplin:
Osiągnięcie może stanowić (par. 4 ust. 1 pkt. 2 Zasad):
- 1 monografia naukowa wydana przez wydawnictwo, które w roku opublikowania monografii w ostatecznej formie było ujęte w wykazie sporządzonym zgodnie z przepisami wydanymi na podstawie art. 267 ust. 2 pkt. 2 lit. a ww. Ustawy,
- 1 cykl powiązanych tematycznie artykułów naukowych opublikowanych w czasopismach naukowych lub w recenzowanych materiałach z konferencji międzynarodowych, które w roku opublikowania artykułu w ostatecznej formie były ujęte w wykazie sporządzonym zgodnie z przepisami wydanymi na podstawie art. 267 ust. 2 pkt. 2 lit. b ww. Ustawy, 1 zrealizowane oryginalne osiągnięcie projektowe, konstrukcyjne lub technologiczne.
- W przypadku, gdy kandydat posiada publikacje wieloautorskie, w wykazie osiągnięć oraz w informacji o publikacjach w opisie kariery zawodowej kandydat określa procentowo i opisowo swój indywidualny wkład w powstanie tych publikacji. (par. 7 ust. 5 Zasad)
Do wniosku załącza się ponadto:
- oryginał lub odpis dyplomu potwierdzającego nadanie stopnia doktora (par. 7 ust. 6 pkt. 1 Zasad) egzemplarze lub kopie publikacji, o których mowa w § 4 ust. 1 pkt 2 lit. a i Zasad, lub opis zrealizowanego oryginalnego osiągnięcia projektowego, konstrukcyjnego lub technologicznego, o którym mowa w § 4 ust. 1 pkt 2 lit. c Zasad;
- podpisane przez siebie oświadczenie, że informacje zawarte w opisie kariery zawodowej są prawdziwe oraz że kandydat jest świadomy, iż podanie fałszywych informacji stanowi podstawę wznowienia postępowania w sprawie nadania stopnia doktora habilitowanego. (par. 7 ust. 6 pkt. 3 Zasad)
- Kandydat może dołączyć do wniosku także inne niż wskazane w ust. 6 materiały istotne dla oceny spełnienia przesłanek, o których mowa w § 4 ust. 1. (par. 7 ust. 8 Zasad)
Załączniki do wniosku wymagają podpisu habilitanta.
Wniosek wraz z załącznikami przedkłada się w RDN w formie papierowej (co najmniej 1 egzemplarz) i w formie elektronicznej (na dwóch elektronicznych nośnikach danych „pendrive”).
Dodatkowe informacje oraz wzory dokumentów dostępne są na stronie Rady Doskonałości Naukowej:
https://www.rdn.gov.pl/postepowanie-habilitacyjne.wymagania-dokumentacyjne-wnioskow-w-sprawie-nadania-stopnia-doktora-habilitowanego.html
II. RDN dokonuje oceny formalnej wniosku oraz przekazuje go podmiotowi habilitującemu w terminie 4 tygodni od dnia jego otrzymania. (art. 221 ust. 1 PSWiN)
III. Przewodniczący Rady po otrzymaniu wniosku z RDN niezwłocznie udostępnia członkom Rady Naukowej kopię elektroniczną przekazanego wniosku. (par. 8 ust. 1 Zasad)
IV. Rada Naukowa w terminie czterech tygodni od dnia otrzymania wniosku od RDN podejmuje uchwałę w sprawie wyrażenia zgody na przeprowadzenie postępowania w sprawie nadania stopnia doktora habilitowanego. W przypadku, gdy uchwała o wyrażeniu zgody na przeprowadzenie postępowania w sprawie nadania stopnia doktora habilitowanego nie uzyskała bezwzględnej większości głosów, uznaje się, że Rada Naukowa podjęła uchwałę o niewyrażeniu zgody na przeprowadzenie postępowania w sprawie nadania stopnia doktora habilitowanego i zwrocie wniosku do RDN. Uchwała, o której mowa w zdaniu poprzednim zawiera uzasadnienie. (par. 8 ust. 2 Zasad)
IVA. W przypadku niewyrażenia zgody, RDN niezwłocznie wyznacza inny podmiot habilitujący i przekazuje wniosek temu podmiotowi. Przepisu ust. 2 nie stosuje się. (art. 221 ust. 3 PSWiN)
V. W terminie 12 tygodni od dnia otrzymania wniosku RDN wyznacza 4 członków komisji habilitacyjnej, w tym przewodniczącego i 3 recenzentów, spośród osób posiadających stopień doktora habilitowanego lub tytuł profesora oraz aktualny dorobek naukowy lub artystyczny i uznaną renomę, w tym międzynarodową, niebędących pracownikami podmiotu habilitującego ani uczelni, instytutu PAN, instytutu badawczego albo instytutu międzynarodowego, których pracownikiem jest osoba ubiegająca się o stopień doktora habilitowanego. (art. 221 ust. 4 PSWiN)
VI. Rada Naukowa w terminie sześciu tygodni od dnia otrzymania z RDN informacji o członkach komisji habilitacyjnej powołuje Komisję Habilitacyjną. (par. 10 Zasad)
Komisja Habilitacyjna składa się z:
- czterech członków wyznaczonych przez RDN;
- dwóch członków posiadających stopień doktora habilitowanego lub tytuł profesora, zatrudnionych w Uniwersytecie, w tym Sekretarza Komisji Habilitacyjnej, wybranych przez Radę Naukową;
- recenzenta wyznaczonego przez Radę Naukową.
Kandydatów na członków Komisji Habilitacyjnej zgłasza Przewodniczący Rady lub co najmniej trzech członków Rady Naukowej. Warunki, jakie musi spełniać kandydat na recenzenta i członka komisji są określone w § 11 Zasad.
Recenzentem może być osoba niespełniająca warunków określonych w ust. 4 i 5, która jest pracownikiem zagranicznej uczelni lub instytucji naukowej, jeżeli RDN lub podmiot habilitujący uzna, że osoba ta posiada znaczący dorobek w zakresie zagadnień związanych z osiągnięciami osoby ubiegającej się o stopień doktora habilitowanego. Recenzentem nie może zostać osoba, która w okresie ostatnich 5 lat dwukrotnie nie dochowała terminu, o którym mowa w ust. 8. (Art. 221 ust. 6-7 PSWiN)
VII. Przewodniczący Rady niezwłocznie udostępnia członkom Komisji Habilitacyjnej wniosek wraz z załącznikami w formie kopii elektronicznej oraz informuje o treści Zasad. (par. 10 ust. 5 Zasad)
VIII. Uniwersytet zawiera z recenzentem umowę o sporządzenie recenzji (par. 12 ust. 1 Zasad) oraz z członkami komisji na sporządzenie opinii.
IX. Recenzent w terminie ośmiu tygodni od dnia doręczenia mu wniosku, sporządza na piśmie recenzję, a następnie niezwłocznie przekazuje ją Przewodniczącemu Rady. Recenzja zawiera uzasadnioną ocenę, zgodnie z treścią umowy o recenzję.
Recenzenci, w terminie 8 tygodni od dnia doręczenia im wniosku, oceniają, czy osiągnięcia naukowe osoby ubiegającej się o stopień doktora habilitowanego odpowiadają wymaganiom określonym w art. 219 ust. 1 pkt 2, i przygotowują recenzje. (art. 221 ust. 8 PSWiN)
Więcej informacji dotyczących sporządzania recenzji w postępowaniach o awans naukowy można znaleźć na stronie RDN (link do strony RDN: https://www.rdn.gov.pl/dobre-praktyki.poradnik-recenzje-w-postepowaniach-o-awans-naukowy.html)
X. Po otrzymaniu recenzji Przewodniczący Rady przekazuje ją niezwłocznie Komisji Habilitacyjnej i kandydatowi. (par. 12 ust. 5 Zasad)
XI. Komisja Habilitacyjna po zasięgnięciu opinii Przewodniczącego Rady i kandydata określa termin kolokwium habilitacyjnego, uwzględniając § 14 ust. 5 Zasad. Przewodniczący Komisji Habilitacyjnej informuje kandydata o dacie, godzinie i miejscu kolokwium habilitacyjnego na co najmniej 14 dni przed jego terminem oraz zamieszcza te informacje w BIP. (par. 13 ust. 3 Zasad)
XII. Kolokwium habilitacyjne przeprowadza się na Uniwersytecie w obecności co najmniej Przewodniczącego i Sekretarza Komisji Habilitacyjnej oraz dwóch recenzentów. Kolokwium habilitacyjne jest protokołowane przez Sekretarza Komisji Habilitacyjnej. Kolokwium habilitacyjne jest nagrywane przez Sekretarza, chyba że kandydat nie wyrazi na to zgody. Szczegółowe zasady przeprowadzenia kolokwium określa par. 13 Zasad.
XIII. Komisja Habilitacyjna w obecności co najmniej Przewodniczącego i Sekretarza Komisji Habilitacyjnej oraz dwóch recenzentów podejmuje w głosowaniu jawnym uchwałę zawierającą uzasadnioną opinię w sprawie nadania stopnia doktora habilitowanego. Na wniosek kandydata Komisja Habilitacyjna podejmuje uchwałę w głosowaniu tajnym. W przypadku, gdy uchwała w sprawie wyrażenia opinii pozytywnej nie uzyska większości głosów uznaje się, że Komisja Habilitacyjna podjęła uchwałę o wyrażeniu opinii negatywnej. (par. 14 ust. 1 Zasad)
Centralna Komisja ds. Stopni i Tytułów w Komunikacie o dobrych praktykach procedowania postępowań awansowych uznaje, że uchwała komisji habilitacyjnej zapada w wyniku zwykłej większości oddanych głosów. Zwykła większość oddanych głosów oznacza, że w celu podjęcia uchwały zawierającej opinię o nadaniu stopnia doktora habilitowanego, liczba głosów „za” musi być co najmniej o jeden większa od liczby głosów na „nie”. Głosy wstrzymujące się nie są doliczane do głosów negatywnych.
Opinia, może być pozytywna lub negatywna. Opinia nie może być pozytywna, jeżeli co najmniej dwie recenzje są negatywne. Uzasadnienie opinii, o której mowa w ust. 1, zawiera w szczególności wskazanie przyczyn, z powodu których Komisja Habilitacyjna przyjęła określoną ocenę spełnienia przez kandydata każdej z przesłanek nadania stopnia doktora habilitowanego, o których mowa w § 4 ust. 1. Uzasadnienie uzgadniają członkowie Komisji Habilitacyjnej. (par. 15 ust. 1-2 Zasad)
Uchwałę zawierającą opinię w sprawie nadania stopnia doktora habilitowanego podejmuje komisja habilitacyjna w głosowaniu jawnym. Na wniosek osoby ubiegającej się o stopień komisja podejmuje uchwałę w głosowaniu tajnym. Opinia nie może być pozytywna, jeżeli co najmniej 2 recenzje są negatywne. (art. 221 ust. 10 PSWiN)
W przypadku, gdy osiągnięcie naukowe kandydata, o którym mowa w § 4 ust. 1 pkt 2, stanowi wybitny wkład w rozwój określonej dyscypliny naukowej, Komisja Habilitacyjna może większością co najmniej 2/3 głosów członków Komisji Habilitacyjnej obecnych na posiedzeniu wystąpić do Rady Naukowej z uzasadnionym wnioskiem o wyróżnienie osiągnięcia będącego podstawą nadania stopnia doktora habilitowanego. (par. 14 ust. 3 Zasad)
Posiedzenie Komisji Habilitacyjnej, może odbywać się przy wykorzystaniu narzędzi technicznych umożliwiających ich prowadzenie na odległość z jednoczesnym przekazem dźwięku i obrazu.
Uchwałę Komisja Habilitacyjna podejmuje nie wcześniej niż po upływie 14 dni od dnia udostępnienia w BIP informacji, o których mowa w § 18 ust. 1 pkt 1 Zasad.
Posiedzenie Komisji Habilitacyjnej, jest protokołowane przez przez Sekretarza Komisji Habilitacyjnej. W przypadku głosowania jawnego w protokole umieszcza się głosy oddane przez poszczególnych członków Komisji Habilitacyjnej. Protokół podpisuje Sekretarz Komisji Habilitacyjnej. Po sporządzeniu protokołu członkowie Komisji Habilitacyjnej lub kandydat mogą na piśmie zgłosić do niego zastrzeżenia.
Uchwały Komisji Habilitacyjnej podpisuje w jej imieniu Przewodniczący Komisji Habilitacyjnej.
XIV. Komisja Habilitacyjna w terminie sześciu tygodni od dnia otrzymania recenzji przekazuje Radzie Naukowej uchwałę w sprawie nadania stopnia doktora habilitowanego oraz dokumentację postępowania w sprawie nadania stopnia doktora habilitowanego. (par. 14 ust. 6 Zasad)
Komisja habilitacyjna w terminie 6 tygodni od dnia otrzymania recenzji przekazuje podmiotowi habilitującemu uchwałę, o której mowa w ust. 10, wraz z uzasadnieniem i dokumentacją postępowania w sprawie nadania stopnia doktora habilitowanego. (art. 221 ust. 11 PSWiN)
XV. Przewodniczący Komisji Habilitacyjnej lub Sekretarz Komisji Habilitacyjnej albo w uzasadnionych przypadkach inny jej członek przedstawia Radzie Naukowej przebieg postępowania habilitacyjnego. Przewodniczący Rady może zaprosić członków Komisji Habilitacyjnej na posiedzenie Rady Naukowej, na którym ma być podjęta uchwała o nadaniu lub odmowie nadania stopnia doktora habilitowanego. (par. 16 ust. 2 Zasad)
Na podstawie uchwały Komisji Habilitacyjnej, w terminie miesiąca od dnia jej otrzymania Rada Naukowa podejmuje decyzję w formie uchwały w przedmiocie nadania stopnia doktora habilitowanego, a następnie niezwłocznie doręcza ją kandydatowi. Podjęcie tej uchwały następuje w głosowaniu tajnym, bezwzględną większością głosów w obecności co najmniej połowy członków Rady Naukowej uprawnionych do głosowania. Pod głosowanie poddawana jest uchwała o nadaniu stopnia doktora habilitowanego. W przypadku, gdy nie uzyska ona bezwzględnej większości głosów, uznaje się, że Rada Naukowa podjęła uchwałę o odmowie nadania stopnia doktora habilitowanego. Rada Naukowa odmawia nadania stopnia, w przypadku gdy opinia, o której mowa w § 14 ust. 1 jest negatywna. W głosowaniu biorą udział wyłącznie osoby zajmujące stanowisko profesora, profesora uczelni lub mające stopień doktora habilitowanego. (par. 16 ust 3 Zasad)
Na podstawie uchwały, o której mowa w ust. 10, podmiot habilitujący, w terminie miesiąca od dnia jej otrzymania, nadaje stopień doktora habilitowanego albo odmawia jego nadania. Podmiot habilitujący odmawia nadania stopnia, w przypadku gdy opinia, o której mowa w ust. 10, jest negatywna. (art. 221 ust. 12 PSWiN)
Uchwała o odmowie nadania stopnia doktora habilitowanego posiada uzasadnienie, zawierające w szczególności wskazanie przyczyn, z powodu których Rada Naukowa przyjęła określoną ocenę spełnienia przez kandydata każdej z przesłanek nadania stopnia doktora habilitowanego, o których mowa w § 4 ust. 1. Uzasadnienie zawiera dodatkowo odniesienie się do stanowiska kandydata w przedmiocie opinii Komisji Habilitacyjnej, o ile zostało przez niego przedstawione.
Na wniosek Komisji Habilitacyjnej, o którym mowa w § 14 ust. 3, Rada Naukowa bezwzględną większością głosów w obecności co najmniej połowy członków Rady Naukowej uprawnionych do głosowania może podjąć uchwałę o wyróżnieniu osiągnięcia będącego podstawą nadania stopnia doktora habilitowanego. (par. 16 ust. 5 Zasad)
XVIA. Od uchwały o odmowie nadania stopnia doktora habilitowanego przysługuje odwołanie do RDN za pośrednictwem Rady Naukowej. Termin na wniesienie odwołania wynosi 30 dni od dnia doręczenia uchwały z uzasadnieniem. Rada Naukowa przekazuje odwołanie RDN wraz ze swoją opinią i aktami sprawy w terminie trzech miesięcy od dnia złożenia odwołania. Rada Naukowa może uprzednio zwrócić się o zajęcie stanowiska przez komisję habilitacyjną. (par. 17 Zasad)
Od decyzji o odmowie nadania stopnia doktora habilitowanego przysługuje odwołanie do RDN. Termin na wniesienie odwołania wynosi 30 dni od dnia doręczenia decyzji. Organ, o którym mowa w art. 178 ust. 1, przekazuje odwołanie RDN wraz ze swoją opinią i aktami sprawy w terminie 3 miesięcy od dnia złożenia odwołania. Po rozpatrzeniu odwołania, w terminie nie dłuższym niż 6 miesięcy, RDN utrzymuje w mocy zaskarżoną decyzję albo uchyla ją i przekazuje sprawę do ponownego rozpatrzenia organowi, o którym mowa w art. 178 ust. 1, tego samego albo innego podmiotu doktoryzującego (Art. 224. Ust. 1 i art. 193 ust. 2–4 PSWiN)
XVIB. Kandydat może na piśmie wycofać wniosek w sprawie nadania stopnia doktora habilitowanego. W przypadku wycofania wniosku, Rada Naukowa podejmuje uchwałę w sprawie umorzenia postępowania w sprawie nadania stopnia doktora habilitowanego. Uchwałę Przewodniczący Rady doręcza RDN.
W przypadku wycofania wniosku po powołaniu komisji habilitacyjnej: 1) ten sam wniosek nie może być podstawą ubiegania się o nadanie stopnia doktora habilitowanego w innym podmiocie habilitującym; 2) wnioskodawca nie może ubiegać się o nadanie stopnia doktora habilitowanego przez okres 2 lat. (art. 221 ust. 13 PSWiN)